---

A Scanner Darkly (2006)
Κινούμενα Σχέδια | 100' |
	Πρεμιέρα στην Ελλάδα: Πεμ 12 Οκτ 2006 Ημερομηνία κυκλοφορίας DVD: 12/03/2007 Διανομή: Village Films Χρώμα: Έγχρωμο Ήχος: DTS (Digital Theater Sound) Γλώσσα: Αγγλικά
	Δημοτικότητα: n/a Αξιολόγηση:    (7.12/10) Aντιφατικότητα ψήφων:
- Υπότιτλος: Τι βλέπει ένα σκάνερ;

---

- Πλοκή:

Ο διαρκής όσο και μάταιος αγώνας που έχει κηρύξει η Αμερική ενάντια στα ναρκωτικά έχει καταστεί ένα και το αυτό με τον πόλεμό ενάντια στην τρομοκρατία. Ο μυστικός αστυνομικός Bob Arctor ακολουθώντας εντολές ανωτέρων του είναι αναγκασμένος να κατασκοπεύει τους φίλους του, James Barris, Ernie Luckman, Donna Hawthorne και Charles Freck. Όταν του ζητούν να παρακολουθήσει τον ίδιο του τον εαυτό, ένα εφιαλτικό ταξίδι στο παράλογο ξεκινά, όπου οι ταυτότητες και η αμοιβαία εμπιστοσύνη δεν μπορούν να αποκωδικοποιηθούν.

---

- Παραλειπόμενα:

Τεχνική: Interpolated rotoscoping


Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2006
Ο διαρκής όσο και μάταιος αγώνας που έχει κηρύξει η Αμερική ενάντια στα ναρκωτικά έχει καταστεί ένα και το αυτό με τον πόλεμό ενάντια στην τρομοκρατία. Ο μυστικός αστυνομικός Bob Arctor ακολουθώντας εντολές ανωτέρων του είναι αναγκασμένος να κατασκοπεύει τους φίλους του, James Barris, Ernie Luckman, Donna Hawthorne και Charles Freck. Όταν του ζητούν να παρακολουθήσει τον ίδιο του τον εαυτό, ένα εφιαλτικό ταξίδι στο παράλογο ξεκινά, όπου οι ταυτότητες και η αμοιβαία εμπιστοσύνη δεν μπορούν να αποκωδικοποιηθούν.

Dark shines

Βασισμένο στις προσωπικές εμπειρίες του θρυλικού συγγραφέα βιβλίων επιστημονικής φαντασίας Philip K. Dick πάνω στα ναρκωτικά, το «A Scanner Darkly» περιγράφει με μαύρο χιούμορ και καυστικότητα το φαινόμενο της χρήσης ναρκωτικών στη σημερινή εποχή. Η ταινία δίνει την εντύπωση ότι κάποιο κόμικ έχει ζωντανέψει στην οθόνη, καθώς οι λήψεις με τους πραγματικούς ηθοποιούς υπέστησαν επεξεργασία ώστε να μοιάζουν με κινούμενο σχέδιο – μία μέθοδος γνωστή με τον όρο interpolated rotoscoping, που για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στην ταινία «Waking Life» (2001) του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Richard Linklater.

Χωρίς να σταματήσει να εκδίδεται για 27 ολόκληρα χρόνια, το «A Scanner Darkly» είναι μία από τις τρεις πρώτες σε πωλήσεις νουβέλα του Dick και μόλις η δεύτερη νουβέλα του που μεταφέρεται στον κινηματογράφο. Ο λόγος για τον οποίο το «A Scanner Darkly» έφτασε να γίνει ταινία, οφείλεται στο θαυμασμό που μοιράζονταν ο σεναριογράφος/σκηνοθέτης Linklater και ο παραγωγός Tommy Pallotta για τον Philip K. Dick, ένας αμοιβαίος θαυμασμός που γινόταν πηγή συζητήσεων στα γυρίσματα της ταινίας «Waking Life».

Στη γραφή του σεναρίου, ο Linklater ήθελε να μεταφέρει όσο το δυνατόν περισσότερο το κυνικό χιούμορ του βιβλίου. «Επειδή στα διηγήματα αλλά και τις νουβέλες του συχνά εμπλέκονται φουτουριστικά στοιχεία, γι’ αυτό το λόγο αποτελούν πρώτης τάξεως πηγή για ταινίες. Οι σκηνοθέτες αντλούν ουσιώδεις ιδέες από τα βιβλία του και καταφέρνουν να τα μετατρέψουν σε εξαιρετικής τάξης περιπετειώδη θρίλερ. Το «A Scanner Darkly» πάντως είναι μία τελείως διαφορετική ιστορία. Απ’ αυτή την άποψη δεν είναι μία ιστορία που βασίζεται πρωταρχικά στη δράση. Κυρίως αφορά τέσσερις ανθρώπους, ενώ το τι κάνουν αυτοί στις εναλλακτικές ζωές τους κι αυτά που συμβαίνουν μέσα στο μυαλό τους είναι που δίνουν ώθηση στην ιστορία. Έτσι, αν και τυπικά ανήκει στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας, περισσότερο βασίζεται στους ανθρώπινους χαρακτήρες παρά στη δράση. Σ’ αυτό το σημείο είναι που διαφέρει από άλλες παρόμοιες απεικονίσεις του μέλλοντός μας. Εδώ έχουμε ανθρώπους που ζουν τη ζωή τους, τριγυρνάνε άσκοπα, προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα στη διάρκεια της μέρας τους», εξηγεί ο Linklater.

Η πρώτη ενασχόληση του Linklater με το κινούμενο σχέδιο ήταν με στο Waking Life, μια ταινία που το περιοδικό Wired χαρακτήρισε ως «την πρώτη ανεξάρτητη computer-animated μεγάλου μήκους ταινία που έγινε ποτέ στην Αμερική - μία νοητική, ψυχεδελική, ψηφιακή εκδοχή που παίρνει το κλασικό μοντέλο των Disney/Pixar και κάνει μία στροφή εκατόν ογδόντα μοιρών». Ο σκηνοθέτης σκέφτηκε ότι το «A Scanner Darkly» ήταν λες και το ίδιο απαιτούσε να κινηθεί στο χώρο του κινουμένου σχεδίου.

Για να παραμείνουν πιστοί στο όραμά τους, οι Linklater και Pallotta ζήτησαν τη βοήθεια δύο έμπιστων ανθρώπων. Πρόκειται για τις δύο κόρες του Philip K. Dick, τη Laura Leslie και την Isa Hackett. «Το «A Scanner Darkly» είναι μία από τις πιο προσωπικές ιστορίες του πατέρα μας, γιατί το μεγαλύτερο μέρος της βασίζεται στις δικές του εμπειρίες», τονίζουν οι Leslie και Hackett. «Γι’ αυτό το λόγο ήταν πολύ σημαντικό για μας να γίνει με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Ο αγώνας του απ’ την εξάρτηση στα ναρκωτικά είναι ξεκάθαρα καταγραμμένος, και τόσο ο ίδιος όσο κι εμείς γίναμε μάρτυρες πολλών απωλειών κατά τη διάρκεια της ζωής του. Παρόλ’ αυτά η νουβέλα είναι γεμάτη με το χιούμορ αλλά και τις τραγωδίες του, και το σενάριο του Richard κατάφερε να συλλάβει αυτά τα τόσο βασικά στοιχεία».

Ο Linklater συμπληρώνει ότι η ιστορία της ταινίας ταιριάζει αρκετά στο σημερινό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο. «Η παράνοια που βιώνουν αυτοί οι ήρωες είναι παρόμοια με την παράνοια του δικού μας κόσμου, με τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, όπου όλα επιτρέπονται. Κατά κάποιο τρόπο βάζει ένα σύννεφο πάνω από τον πνευματικό μας πολιτισμό. Είναι κάτι σαν ο νέος Μακαρθισμός, το μοντέρνο κυνήγι μαγισσών. Στην ταινία, μπορέσαμε να παρουσιάσουμε αυτό το περιβάλλον συχνά με μία χιουμοριστική προοπτική όπως ακριβώς έκανε κι ο Dick στο βιβλίο του».

Futurism

«Το «A Scanner Darkly» γυρίστηκε και μονταρίστηκε ακριβώς όπως γίνεται με μία μεγάλου μήκους ταινία με ηθοποιούς. Μόλις το μεταφέραμε στους animators μέσω του Quicktime βάλαμε την ταινία μας στον κόσμο του κινουμένου σχεδίου», λέει ο παραγωγός Tommy Pallotta, «και ουσιαστικά ξανακάναμε την ίδια ταινία δεύτερη φορά». Η δεύτερη αυτή ταινία, που προσθέτει στη σκληρή πραγματικότητα της πρώτης μία έντονη αίσθηση pop art, επιτεύχθηκε χάρη σε μία 15μηνη διαδικασία επεξεργασίας σε υπολογιστές, με σκοπό να ζωγραφίσει την πραγματικότητα και όχι να τη μιμηθεί. Η διαδικασία της ζωγραφικής μέσω της τεχνικής interpolated-rotoscoping επιτρέπει στους animators κυριολεκτικά να ζωγραφίσουν πάνω στο υλικό που έχει γυριστεί με αληθινούς ηθοποιούς σε ψηφιακό βίντεο, με τέτοιο τρόπο σαν να βάζουν όντως χρώμα με το πινέλο πάνω σε μουσαμά. Η διαδικασία αυτή λύνει τα χέρια των animators απ’ το να πρέπει να ζωγραφίσουν την κάθε γραμμή σε κάθε καρέ της ταινίας. Έτσι, ο υπολογιστής συνδέει τα περιγράμματα των αντικειμένων με τις πινελιές, σ’ ένα μεγάλο αριθμό καρέ, για να δημιουργήσει αληθοφανή ανθρώπινη κίνηση.

Η διαδικασία που χρησιμοποιήθηκε στο «A Scanner Darkly» είναι μία ακόμη πιο εξελιγμένη εκδοχή από εκείνη που χρησιμοποιήθηκε στο «Waking Life». Επιπλέον υπάρχουν και αρκετές δημιουργικές διαφορές ανάμεσα στις δύο ταινίες. Όπως δηλώνει σχετικά ο Linklater, «Στο «Waking Life», η μία σκηνή μπορούσε να είναι ολότελα διαφορετική από την επόμενή. Σ’ αυτήν εδώ την ταινία βαδίζαμε διαρκώς μέσα στο πλαίσιο που καθορίζει ένα κόμικ, ώστε να έχει μία παρόμοια αισθητική κι ένα ομοιογενές ύφος σ’ όλη της τη διάρκεια, κάτι που ήταν από τις κυρίαρχες προτεραιότητες όταν ξεκινήσαμε το σχεδιασμό του φιλμ», λέει ο Pallotta. «Δουλέψαμε περισσότερο με εικονογράφους κινουμένων σχεδίων και λιγότερο με ζωγράφους, σχεδιαστές κόμικ, γλύπτες – άτομα που δεν είχαν ιδιαίτερη προϋπηρεσία στον τομέα του κινούμενου σχεδίου. Θέλαμε αυτή η ταινία να έχει ένα τελείως ξεχωριστό οπτικό στιλ».

Η ομάδα του animation εξετάζει κάθε φορά ένα ξεχωριστό κομμάτι από τις λήψεις σε βίντεο. Το λογισμικό του υπολογιστή δίνει τη δυνατότητα στους animators να δημιουργήσουν τα πάντα, από εικόνες χωρίς βάθος πεδίου, μέχρι υδατογραφίες. Το σχεδίασμα γίνεται κατευθείαν πάνω στον υπολογιστή και οι animators μπορούν να πηγαίνουν μπρος και πίσω ένα καρέ κάθε φορά. Δε χρειάζεται να υπάρχει μία σταθερή εικόνα για το φόντο, αφού ο υπολογιστής θυμάται την κάθε πινελιά που κάνει ο animator. Το περίγραμμα που ζωγραφίζεται κατόπιν γεμίζει με χρώμα –μπορεί επίσης για φόντο να δημιουργηθεί μία παγωμένη εικόνα - και να περικλείει τα στοιχεία που δε χρειάζεται να κινηθούν καθόλου. Τα ξεχωριστά επίπεδα που συναποτελούν την εικόνα μπορούν να δουλευτούν και να επεξεργαστούν ακόμη και τελείως διαφορετικά το ένα από το άλλο. Οι animators έχουν τη δυνατότητα να δουν μία σκηνή μαζί με τον αντίστοιχο ήχο, ώστε έτσι να μπορούν να ελέγξουν την πρόοδο της δουλειάς τους. Για να επιτευχθεί η αίσθηση της ομοιογένειας στο χρώμα, το λογισμικό δίνει τη δυνατότητα στους animators να επιλέξουν χρώμα από ένα αληθινό αντικείμενο και να το αναδημιουργήσουν μέσα στον υπολογιστή.

Παρά τις ευκολίες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, η τεχνική animation παραμένει μια επώδυνη και δύσκολη διαδικασία. Χρειάζονταν πάνω από 500 ώρες για να ολοκληρωθεί ένα λεπτό από το «A Scanner Darkly», με 30 ανθρώπους να δουλεύουν σε εικοσιτετράωρες βάρδιες, καθημερινά. Οι animators έπρεπε επίσης να κάνουν έρευνα πάνω στους ήρωες της ταινίας αλλά και τους αληθινούς ηθοποιούς. «Η ομάδα της animation γνώρισε καλά τις προσωπικότητες των ηρώων πάνω στους οποίους είχε να δουλέψει», λέει ο Downey Jr.. «Αυτό πρόσθεσε πάρα πολλά στο όλο υλικό». Η όλη διαδικασία πρόσφερε τελικά στον Linklater μία ευκαιρία να αφήσει τη φαντασία του να οργιάσει. «Δεν νομίζω ότι υπάρχουν περιορισμοί σχετικά με το τι μπορούμε να κάνουμε στην τελική επεξεργασία της ταινίας», δηλώνει. «Αυτό ήταν που είχε και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού καταφέραμε τελικά να δημιουργήσουμε έναν τελείως ξεχωριστό κόσμο».

Fillip

Ο Philip K. Dick αργά αλλά σταθερά αναδείχθηκε σε λογοτεχνικό είδωλο εξαιτίας των επιτυχημένων βιβλίων επιστημονικής φαντασίας που έγραφε. Η πρώτη του νουβέλα έκανε το εκδοτικό της ντεμπούτο τη χρονιά του 1955, και από τότε, το ένα μετά το άλλο τα έργα του πούλησαν σχεδόν 20 εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράστηκαν σε 25 διαφορετικές γλώσσες.

Ο Dick, που θεωρείται, σύμφωνα με κάποιες μετρήσεις, ως ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας με τις περισσότερες μεταφορές έργων στην ιστορία του κινηματογράφου, έχει δημιουργήσει αληθοφανείς μελλοντικούς κόσμους στα περισσότερα τα βιβλία του, αρκετά από τα οποία έχουν μεταφερθεί στην οθόνη ως ταινίες μεγάλου μήκους: το «Blade Runner», βασισμένο στη νουβέλα του Do Androids Dream of Electric Sheep?, το «Total Recall», βασισμένο στο διήγημά του We Can Remember It For You Wholesale, το «Screamers» βασισμένο στο διήγημά του Second Variety, η γαλλική ταινία «Confessions d’ un Barjo», βασισμένο στο Confessions of a Crap Artist, και τα «Minority Report», «Impostor» και «Paycheck», βασισμένα το καθένα στο αντίστοιχο ομότιτλο βιβλίο. Οι παραπάνω ταινίες πολλαπλασίασαν τους θαυμαστές της δουλειάς του Dick.

Trivia

• Ο Charlie Kaufman είχε γράψει ένα προσχέδιο του σεναρίου, βασισμένο στη νουβέλα του Philip K. Dick. Μόλις το project άλλαξε χέρια, το σενάριο αυτό δε χρησιμοποιήθηκε.
• Ο Terry Gilliam ήθελε να γυρίσει την ταινία στις αρχές του 1990.
• Όταν ο Freck πηγαίνει στην κάβα να αγοράσει κρασί, μια μάρκα που διαφημίζεται είναι το St. Ubik, αναφορά στη νουβέλα του Dick, Ubik.
• Στην κουζίνα του Arctor υπάρχει ένα σχέδιο ενός κεφαλιού μέσα σε ένα κουτί, με τη φράση «Time to Thaw Walt» (ώρα να ξεπαγώσουμε τον Walt), αναφορά στο γεγονός ότι ο Walt Disney έχει καταψύξει τον εαυτό του.
• Ο Robert Downey Jr. έγραψε τα περισσότερα λόγια που έπρεπε να πει πάνω σε χαρτάκια post-it και τα σκόρπισε παντού, έτσι ώστε να μπορεί να τα διαβάζει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων κάθε σκηνής. Στη συνέχεια η ομάδα του rotoscoping τα έσβησε κατά τη διάρκεια του post-production.
• Η Winona Ryder γνώριζε κάποια πράγματα για τον Philip K. Dick μέσα από οικογενειακούς δεσμούς. «Όντως είχα μάθει κάποια πράγματα γι’ αυτόν, γιατί ο παππούς μου, ο Timothy Leary, ήταν φίλος με τον Philip K. Dick και ο πατέρας μου, κατά κάποιο τρόπο, ανήκε στον ίδιο φιλικό κύκλο. Γνωρίζω ότι ήταν ένας απίστευτα γλυκός, προστατευτικός πατέρας κι ένα μεγάλο μέρος της τρέλας του είχε να κάνει με τον κόσμο στον οποίο είχε φέρει τις δυο κόρες του να ζήσουν».

Επίσημα sites: http://www.thescannerdarkly.gr & http://wip.warnerbros.com/index.html?site=ascannerdarkly

Στέλιος Πούλιας (Cine-Making Of)

Αυτή τη στιγμή δεν είστε συνδεδεμένος. Συνδεθείτε ή κάντε εγγραφή για να σχολιάσετε.