---

Παρ 23 Νοε 2007

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ - VALSE SENTIMENTALE

...με ενδιαφέρει η ταινία να αρέσει σε ανθρώπους που θα βρουν σε αυτήν ένα κομμάτι του εαυτού τους...

Συνάντησα την Κωνσταντίνα Βούλγαρη μέσα στην πολύβουη Αποθήκη Γ` και συζητήσαμε την πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία που διαγωνίζεται στο διεθνές διαγωνιστικό του φετινού Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Απέναντί μου η δημιουργός, που κατόρθωσε να καταθέσει προσωπική γραφή με την ταινία της, στέκεται εξαιρετικά συμπαθής και ζεστή αλλά αμήχανη καθώς προφανώς το να δίνει συνεντεύξεις δεν είναι το δικό της ...Valse. Ωστόσο θα διαπιστώσετε και εσείς ότι πρόκειται για έναν σκεπτόμενο άνθρωπο της γενιάς του που θέλω να πιστεύω ότι κάθε φορά που θα επιστρέφει στην μεγάλη οθόνη θα έχει κάτι να μας πει. Κάτι που θα αξίζει τον κόπο να ακούσουμε...( και να δούμε).

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να σας πω ότι εμένα η ταινία σας μου άρεσε, την παρακολούθησα με μεγάλο ενδιαφέρον. Μου έκανε εντύπωση ο τρόπος που πραγματεύεστε το ζήτημα της οικειότητας και θα ήθελα να σας ρωτήσω αν τελικά η ταινία αυτή αποτελεί την κραυγή μίας γενιάς που αντιμετωπίζει έντονα το πρόβλημα της οικειότητας και της δέσμευσης;
Γενικά δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους της νέας γενιάς γιατί εγώ όταν έκανα την ταινία δεν σκεφτόμουν ότι εκπροσωπώ κανέναν, δεν ήξερα αν αφορά άλλους. Δεν το λέω ψωνίστικα, αλλά ήταν όντως μία πολύ προσωπική ταινία. Ήθελα να εκφράσω αυτό που εγώ αισθάνομαι και χαίρομαι που αντικατοπτρίζει… -μάλλον δεν ξέρω αν χαίρομαι που και άλλοι έχουν πρόβλημα – πιστεύω ότι αφορά και άλλους ανθρώπους ωστόσο δεν ξεκίνησε έτσι η ταινία. Με στόχο δηλαδή, να φτιάξω κάτι για την γενιά μου. Ήταν ένα προσωπικό πόνημα….

Αυτό κάνει την ταινία ακόμη πιο ενδιαφέρουσα. Από τους δύο χαρακτήρες μου φάνηκε πιο ολοκληρωμένος ο άντρας. Είναι αυτός που έχει περισσότερα στοιχεία από εσάς;
Δεν ξέρω…. Εγώ δεν πιστεύω ότι είναι πιο ολοκληρωμένος. Πιστεύω ότι είναι πιο εύκολο να γίνει κατανοητός καθώς η συμπεριφορά του έχει στοιχεία που βοηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Η κοπέλα είναι πιο υποτονική αλλά την ήθελα να είναι έτσι, ήθελα να υπάρχει μία ανισότητα. Εγώ όμως έχω στοιχεία και από τους δύο. Ως γυναίκα μάλιστα θα έλεγα ότι έχω περισσότερα κοινά με την πρωταγωνίστρια.

Άρα το γεγονός ότι παρουσιάζετε την γυναίκα λίγο πιο υποτονική θα μπορούσε να εκληφθεί ως σχόλιο για την θέση της γυναίκας σε σχέση αυτήν ενός άντρα;
Δεν έχω ιδέα… Εμένα κιόλας, δεν μου αρέσει να μιλάω με όρους που αφορούν στον διαχωρισμό των δύο φύλων. Και κάτι που δεν θέλω με τίποτε, είναι να θεωρηθεί η ταινία μου γυναικεία.

Νομίζω ότι αυτόν τον κίνδυνο τον έχετε διαφύγει.
Πιστεύω ότι οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη μίας σταθερής σχέσης και ενός αισθήματος αποδοχής και το εκφράζουν μέσω της υπομονής. Μπορεί και ένας άντρας να έχει την ίδια ανάγκη απλώς αυτός θα το βγάλει με έναν διαφορετικό τρόπο. Με θυμό… θα το διεκδικήσει διαφορετικά. Είναι πιο συνηθισμένο να βλέπουμε μία γυναίκα να περιμένει υπομονετικά, και να μη μιλάει, και να καταπίνει πράγματα…

Η μουσική είναι πραγματικά καταλυτικό στοιχείο της ταινίας. Ήταν πραγματικά ευφυής η χρήση αυτού του ακατέργαστου ήχου στο «ντύσιμο» των σκηνών. Έχω δε την αίσθηση ότι και η κάμερα λειτούργησε με ανάλογο τρόπο, σα να υποτάχθηκε και αυτή στον ψυχισμό των ηρώων.
Το θέλαμε αυτό. Αυτό που ήθελα ήταν να μη τονίσω τίποτε. Δεν ήθελα στις στιγμές συγκίνησης να κάνω κοντινά και να υπογραμμίσω εγώ το συναίσθημα. Ήθελα η κινηματογράφηση να είναι εντελώς αντικειμενική. Ήθελα όποιος πάρει κάτι να το πάρει από την συνολική ατμόσφαιρα, Ήθελα κιόλας να είναι συνέχεια οι δύο τους στην οθόνη ώστε να βλέπεις ταυτόχρονα τις αντιδράσεις του ενός και του άλλου. Να μη βλέπει δηλαδή κάποιος το αγόρι να ρωτάει και μετά μόνο την κοπέλα να απαντάει. Να βλέπεις και τους δύο στο καρέ. Αυτό μ’ αρέσει. Ήθελα να είναι σαν να τους παρακολουθούμε.

Η ερωτική σκηνή μου φάνηκε λίγο αμήχανη. Εγώ το εξέλαβα ως πρόθεση. Ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο μίας ούτως ή αλλιώς αμήχανης σχέσης;
Ναι, ήταν και αυτό… Βέβαια ντρεπόμασταν και όλοι πάρα πολύ. Τώρα τι να τους πεις να κάνουν και είναι και πολύ αμήχανο να έχεις δύο ανθρώπους γυμνούς και να κάθεσαι και να τους κοιτάς. Και αυτοί από την άλλη να προσποιούνται κάτι… αλλά νομίζω ότι κολλάει κιόλας. Θα ήταν ψεύτικο σε μία τέτοια σχέση να τους βλέπεις να κάνουν έρωτα και αυτό να βγαίνει τελείως φυσικά. Αλλά ήταν και επειδή ντρεπόμασταν…

Πως σας φάνηκε η αντίδραση του κόσμου στην χθεσινοβραδινή προβολή;
Μου άρεσε. Μου φάνηκε περίεργη γιατί μέχρι στιγμής δεν την είχα δει με πολύ κόσμο. Και όταν την βλέπεις με δύο τρία άτομα μαζί δεν είναι το ίδιο. Κατ’ αρχάς όταν την βλέπεις με δύο τρία άτομα οι αντιδράσεις είναι πιο κουμπωμένες, κυριαρχεί μία σιωπή, υπάρχει ένας κόμπος… Το ότι κάποιοι γελάσανε, μου άρεσε, γιατί αισθάνθηκα – ελπίζω κιόλας – ότι ήταν γέλιο αμηχανίας και μου αρέσει αυτό. Θεωρώ ότι είναι κάπως προκλητική η ταινία, όχι με την έννοια του να δείχνει πράγματα σοκαριστικά… αλλά αυτή η κόμπλα προκαλεί αμηχανία. Και το ότι γελούσανε έτσι μου άρεσε…

Είναι η αντίδραση κάποιου που ενδεχομένως βλέπει ένα κομμάτι του εαυτού του στην οθόνη….
Ναι αυτό πιστεύω και εγώ και αυτό μου άρεσε τρομερά.

Πως γυρίσατε την ταινία;
Μου πήρε αρκετό καιρό. Όχι λόγω τεχνικών προβλημάτων κυρίως επειδή εγώ δεν είμαι τόσο των στόχων και δεν την σκεφτόμουνα ως ένα προϊόν που τώρα το ξεκινήσαμε και πρέπει κάποια στιγμή να το ολοκληρώσουμε. Πήρε συνολικά 2.5 χρόνια. Πέρασε πολύς χρόνος από τότε που έγραψα το σενάριο μέχρι να σιγουρευτώ ότι θα το κάνω ταινία και να σηκώσω το τηλέφωνο για να πάρω κάποιον να του το πω, να βρω τους ηθοποιούς... δηλαδή το κάναμε πολύ χαλαρά. Δεν σκεφτόμουν την ολοκλήρωση και μάλιστα τουλάχιστον μέχρι να πάρω την χρηματοδότηση είχα πάντα στο μυαλό μου ότι μπορεί και να μην την τελειώσω. Αν και όταν μπήκαν και οι άλλοι ήταν πια δύσκολο να κάνω πίσω…

Το σενάριο ήταν ολοκληρωμένο πριν αρχίσει η ταινία ή δουλεύτηκε και κατά την διάρκεια των γυρισμάτων;
Ήταν ολοκληρωμένο αλλά σαφώς όταν ανέλαβαν τα παιδιά, ο Θάνος και η Λουκία το ξαναδουλέψαμε και βάλαμε και δικά τους κομμάτια μέσα και το ήθελα κιόλας αυτό. Το ιδανικό είναι να καταφέρεις να περάσεις αυτό που θέλεις στον ηθοποιό ώστε να μιλάει όπως μιλάει αυτός αλλά να λέει αυτό που θέλεις εσύ, όχι να τους φορέσεις έναν διάλογο που φαντάζει ξένος. Μπορεί εγώ να αντιδρώ κάπως όταν είμαι αμήχανη… κάποιος άλλος αντιδρά με άλλον τρόπο…. Αν καταφέρει να ενσωματώσει την δική του αντίδραση στο δικό μου ζητούμενο… ναι, αυτό μου αρέσει.

Η ταινία είναι δράμα;
Η ταινία δεν είναι χαλαρή. Δεν το βλέπω όμως και ως δράμα. Μου αρέσει να την θεωρώ προβοκατόρικη. Δεν ήθελα να είναι γλυκανάλατη και μελό…ήθελα να προκαλεί.

Πόσο σας έχει επηρεάσει η καριέρα του πατέρα σας του οποίου οι ταινίες κακά τα ψέματα έχουν σημαδέψει την πορεία του ΝΕΚ;
Καθόλου δεν με έχει επηρεάσει… Δεν έχω σκεφτεί ποτέ τις ταινίες μου σε σύγκριση με του πατέρα μου. Όχι, νομίζω ότι δεν έχουν καμία σχέση.

Έχετε δεχτεί άλλες κινηματογραφικές επιρροές ;
Δεν ξέρω… Ας πούμε μου αρέσει πολύ ο αγγλικός κινηματογράφος… Βέβαια ο αγαπημένος μου είναι ο Bergman. Δηλαδή, ιδανικά, αν κάποια στιγμή κατάφερνα να κάνω μία ταινία που να διαθέτει μία τόσο βαθιά ψυχολογική προσέγγιση - ακούγεται τώρα κάπως ψωνίστικο - αλλά αν ποτέ κατάφερνα να αγγίξω το βάθος των χαρακτήρων με τον τρόπο που το κάνει ο Bergman θα ήταν για μένα το καλύτερο. Μου αρέσουν οι ταινίες που δεν είναι politically correct άρα αναφορά μου είναι και οι αμερικανικές ανεξάρτητες κωμωδίες.

Ετοιμάζετε το επόμενό σας βήμα;
Όχι. Η αλήθεια είναι ότι τώρα που είδα ότι άρεσε κάπως… μου έχει βγει ότι καλά θα ήταν να κάνω και άλλη ταινία…. Αλλά γενικώς δεν έχω άμεσο στόχο να κάνω άλλη ταινία. Δουλεύω καθημερινά και επειδή δουλεύω σε μία δουλειά που μου αρέσει πάρα πολύ – στο Ρεπορτάζ χωρίς Σύνορα- δεν σκέφτομαι να κάνω μία άλλη ταινία εδώ κοντά.

Πως σας φαίνεται η πορεία του ελληνικού κινηματογράφου. Θεωρείτε ότι μπορεί να δημιουργηθεί μία μικρή βιομηχανία η οποία θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε οι δημιουργοί να προγραμματίζουν την επόμενή τους ταινία χωρίς να αναρωτιούνται αν θα τους ξανασυμβεί;
Εγώ και να υπήρχε βιομηχανία δεν θα ήθελα να ήμουν μέρος της. Δηλαδή, νομίζω ότι θα ήταν καλό να υπάρχει μία βιομηχανία αλλά επειδή το σινεμά που εγώ θέλω να κάνω είναι χαμηλού προϋπολογισμού δεν με αφορά άμεσα το ζήτημα… Μπορεί να ακούγεται εγωιστικό αλλά εγώ θα ήθελα απλώς να υπάρχει ανοιχτός δρόμος για ανθρώπους που τους ενδιαφέρει να εκφραστούν καλλιτεχνικά μέσα από το σινεμά.

Η ταινία σας διαγωνίζεται στο Διεθνές Διαγωνιστικό του 48ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Εγώ προσωπικά θα σας ευχηθώ να είναι το δικό σας «Προξενιό της Άννας». Εσείς τι προσδοκάτε από την παρουσίαση της ταινίας σας στο Φεστιβάλ;
Δεν προσδοκώ κάτι… Δεν είχα κάτι στο μυαλό μου. Εμένα μου αρέσει που ήρθα στη Θεσσαλονίκη. Προφανώς το να πάρω ένα βραβείο θα ήταν ωραίο. Για αυτό και έβαλα την ταινία μου στο διαγωνιστικό τμήμα. Βέβαια, γενικώς δεν μου αρέσουν οι διαγωνισμοί. Με ενοχλεί λίγο αυτό το κομμάτι του ποια είναι η καλύτερη ταινία… Αποτελεί άραγε μέτρο η επιτροπή που κρίνει; Εμένα με ενδιαφέρει να αρέσει η ταινία σε ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με το σινεμά απαραίτητα και που θα βρουν σε αυτήν ένα κομμάτι του εαυτού τους. Αυτό το θεωρώ πιο σημαντικό.

Θα την δούμε στις αίθουσες;
Προς το παρόν δεν έχω διανομή. Αλλά μακάρι να βρω. Επειδή όμως με ενδιαφέρει η μετέπειτα πορεία της ταινίας να είναι συνεπής με το ύφος της ταινίας θέλω να γίνει και λίγο με τους όρους μου. Πιστεύω ότι μία ταινία χαμηλών τόνων πρέπει να τύχει και μία συνεπούς με αυτό το γεγονός εκμετάλλευσης. Δεν μπορεί δηλαδή να γυρνάς μία ταινία σαν το Valse Sentimentale και μετά να είσαι στο multiplex με την τουαλέτα και να χαριεντίζεσαι. Θέλω να κρατηθώ έξω από αυτό το κομμάτι. Δεν με ενδιαφέρει να είμαι επαγγελματίας σκηνοθέτης και να βγάζω λεφτά από αυτό. Με ενδιαφέρει να μπορώ να εργάζομαι στο Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα ας πούμε, που είναι τέλειο, και να μπορώ κάποτε κάποτε να κάνω μία ταινία χαμηλού προϋπολογισμού που θα καλύπτει πρωταρχικά την δική μου ανάγκη να εκφραστώ. Θέλω να είναι εντελώς διαφορετικό το κομμάτι που έχει να κάνει με την επιβίωση από αυτό που έχει να κάνει με την έκφραση. Μπορείς να ζήσεις και με πολύ λίγα λεφτά αν χρειαστεί...

Αλήθεια, γιατί Valse Sentimentale;
Μου αρέσει... είναι ένα κομμάτι του Τσαικόφκσι που μου αρέσει και σκεφτόμουν να το βάλω στην ταινία αν και τελικά δεν το έβαλα...ε, και έμεινε μετά... Μοιάζει με χορό κάπως αυτή η ερωτική σχέση, και τονίζει και το συναισθηματικό αλλά είναι και λίγο γλυκερός ως τίτλος, γεγονός που δημιουργεί μία κόντρα....Εγώ δηλαδή αν πήγαινα να δω μία ταινία με αυτόν τον τίτλο δεν θα περίμενο να δώ αυτό που είναι το Valse Sentimentale. Μου αρέσει αυτή η κόντρα που δημιουργείται ανέμσα στον τίτλο της ταινίας και στο περιεχόμενό της... γιατί ο έρωτας έχει πολύ βία.. γίνεσαι και πολύ ρεζίλι....

---