---

Κυρ 04 Ιουλ 2004

1910 και κάτι

Όταν ο κινηματογράφος στην Ελλάδα κάνει τα πρώτα του βήματα, μία ταινία είναι αυτή στην οποία αξίζει να σταθεί η στήλη μας.

1914-15: Η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους: Γκολφω

Το άστρο του Charlie Chaplin ανατέλλει, η «Γέννηση ενός έθνους» ετοιμάζεται από τον Griffith, ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος ξεκινάει και στη χώρα μας κυριαρχεί ο εθνικός διχασμός. Αυτήν την περίοδο επιλέγει ο Κωστας Μπαχατορης, Σμυρναίος επιχειρηματίας να μεταφέρει στον κινηματογράφο την Γκολφω, το ομώνυμο βουκολικό ειδύλλιο του Σπύρου Περεσιάδη και γίνεται η πρώτη μεγάλου μήκους ελληνική ταινία.

Κι ενώ οι Ιταλοί γυρίζουν το δικό τους φολκλόρ, την Καμπίρια του Παστρόνε, ο Μπαχατορης για οπερατέρ και βασικό σκηνοθετικό παράγοντα χρησιμοποιεί τον Ιταλό Φιλιππο Μαρτελλι. Οι ηθοποιοί της Γκολφω προέρχονται από το θέατρο. Πρωταγωνίστρια είναι η Βιργινια Διαμαντη (στο ρόλο της Γκόλφως), ενώ μαζί της παίζουν οι: Ολυμπια Δαμασκου, ο Διονυσης Βενιερης, ο Θανος Ζαχος και ο Γιωργος Πλουτης.

Η Γκολφω δεν ήταν παρά μια ακριβή μεταφορά του ομώνυμου θεατρικού έργου γυρισμένο όμως σε φυσικούς χώρους. Οι ταινίες «φουστανέλας» κυριάρχησαν σχεδόν 50 χρόνια στις κινηματογραφικές αίθουσες της Ελλάδας αφού είχαν γερές ρίζες στα βιώματα του κοινού. Οι παραγωγοί που ασχολήθηκαν με το είδος είχαν ως υλικό στα χέρια τους την εύκολη συγκίνηση και το στόμφο. Η Γκολφω, του 1914-15 υστερούσε της θεατρικής παραγωγής αφού ο βωβός κινηματογράφος δεν μπορούσε να αποδώσει τον στομφώδη δεκαπεντασύλλαβο. Πώς να αντιπαραβληθεί η φωτογραφία-περιορισμένης δυνατότητας-της εποχής, έναντι των στίχων:

«Καλώς τηνε την πέρδικα
που ΄καμα μαύρα μάτια
ως να την δω και να με δει.
Καλή σου μέρα, Γκόλφω…»

Είναι χαρακτηριστική η κριτική του Κ.Δάφνη στο περιοδικό «κινηματογραφικός Αστήρ», του 1931:

«Με εικόνες σκοτεινές, με συγκεχυμένη την έκφραση των διαφόρων προσώπων, με την έλλειψη και του πιο στοιχειώδους ντεκουπάζ, το έργον εκείνο ήταν απ’ αρχής καταδικασμένο σ΄ αποτυχία…»

Το αποτέλεσμα από την κινηματογραφική προβολή της Γκολφω; Η ταινία δεν κατάφερε να καλύψει τα έξοδά της και ο Μπαχατορης αναζήτησε την τύχη του στην Ευρώπη.

(πηγές: Ιστορία του Ελληνικού κινηματογράφου,
Γιάννης Σολδάτος,
10η έκδοση & 1η έκδοση, & αρχειακό υλικό)

---